Token zarządzania, czyli governance token, to cyfrowe aktywo, którego posiadacze mogą uczestniczyć w decyzjach dotyczących rozwoju projektu blockchain.

Najczęściej system zarządzania projektem za pomocą tokena jest oparty na zdecentralizowanej organizacji autonomicznej (DAO). Żetony dają prawo do głosowania i zgłaszania własnych inicjatyw.

Żeton zarządzania jest rodzajem żetonu użytkowego i może pełnić inne funkcje niż głosowanie.

Dlaczego potrzebujemy tokenów zarządzania?

Technologia Blockchain doprowadziła do powstania zdecentralizowanych aplikacji i całych obszarów gospodarki, takich jak zdecentralizowane finanse (DeFi).

Forma organizacji takich aplikacji pozostała jednak scentralizowana, co było sprzeczne z ich naturą. Stopniowo powstawała zdecentralizowana architektura zarządzania projektami — DAO.

Dzięki DAO społeczność projektu została upoważniona do podejmowania decyzji w niektórych (a czasem w większości) kwestii związanych ze zmianami w produkcie lub ekosystemie. Instrumentem uczestnictwa w DAO stał się token zarządzania. Stał się on również głównym bodźcem ekonomicznym dla społeczności i nagradzania jej aktywnych członków.

W istocie tokeny zarządzania reprezentują udział we „własności” w zdecentralizowanym protokole, działając jako swoisty analog do akcji, ale z funkcjami bezpośredniego wpływu.
Jak doszło do powstania tokenów zarządzania?

Jednym z pierwszych tokenów zarządzania był Maker (MKR) z protokołu MakerDAO. Jak sama nazwa wskazuje, od samego początku posiada system zarządzania poprzez DAO.

MKR służy do głosowania przez DAO, w tym podstawowych parametrów ekonomicznych protokołu. Jedną z cech MakerDAO jest to, że wyniki głosowania mogą być zmienione po jego wykonaniu, jeśli uczestnicy DAO, czyli posiadacze MKR, zagłosują za tym.

Wartość emisji tokenów nie jest stała i zmienia się w zależności od ogólnego bezpieczeństwa stackcoinów DAI w obiegu w danym czasie. Gdy zabezpieczenie spada poniżej ustalonej normy, część MKR przeznaczana jest na odbudowę wielkości zabezpieczenia (i odwrotnie). W ten sposób MKR działa również jako środek dokapitalizowania.

Kolejnym wartym uwagi projektem DeFi po MakerDAO jest Compound. Jego twórcy właściwie wymyślili rolowanie płynności, ponieważ token zarządzania projektem COMP został po raz pierwszy rozdany użytkownikom za pośrednictwem tego mechanizmu.

Po wypuszczeniu do wolnego obiegu cena COMP zaczęła gwałtownie rosnąć, czyniąc przez krótki czas farming Compounda niezwykle lukratywnym zajęciem. To przyniosło projektowi i jego żetonowi sławę.

Dziś COMP służy do wypłacania zysków za udział w pulach platformy i głosowanie w DAO projektu. W przypadku COMP możliwe jest poddanie emisji pod głosowanie, ale trzeba posiadać co najmniej 1% wyemitowanych tokenów, aby to zrobić.
Jakie projekty blockchainowe mają tokeny zarządzania?

Dziś tokeny zarządzania przeważają przede wszystkim w DeFi i dziedzinach pokrewnych, takich jak GameFi. Zyskują również popularność w projektach meta-uniwersalnych i NFT, gdzie pełnią rolę głównej metody płatności.

Według Coingecko i CoinMarketCap, tokeny zarządzające o najwyższej kapitalizacji to:

– Uniswap (UNI).
– Aave (AAVE).
– Sushi (SUSHI).
– ApeCoin (APE).
– Curve (CRV).
– Yearn.finance (YFI).
– Synthetix Network (SNX).
– Ethereum Name Service (ENS).
– Compound (COMP).
– Maker (MKR).
– UMA (UMA).
– Aragon (ANT).
– Balancer (BAL).
Jak uzyskać token zarządzania?

Obecnie najpopularniejszym sposobem emisji nowego tokena zarządzania jest airdrop, co oznacza, że emitent gromadzi określoną ilość monet dla dużej liczby użytkowników na podstawie określonych kryteriów.

Zazwyczaj warunki uczestnictwa w zrzucie nie są rygorystyczne. Na przykład Uniswap przekazał tę samą ilość swoich tokenów UNI wszystkim użytkownikom, którzy albo wymienili kryptowaluty, albo byli dostawcami płynności w protokole przed określoną datą.

Po wydaniu token zarządzania jest notowany na różnych platformach handlowych, gdzie każdy może go kupić. Ponieważ tokeny zarządzania są przedmiotem otwartego obrotu jak inne kryptowaluty, ich cena stale się zmienia w zależności od podaży i popytu.
Czy możliwe jest generowanie dochodów z tokenów zarządzania?

W wielu DAO partycypacja jest realizowana poprzez blokadę tokenów zarządzania w specjalnym smart kontrakcie. Posiadacz otrzymuje w zamian specjalne „zapakowane” żetony, które można wykorzystać tylko w głosowaniach.

Przynajmniej niektóre protokoły nagradzają uczestników DAO poprzez pobieranie dodatkowych tokenów po określonej stawce oprócz zablokowanych tokenów. Jest jeszcze jeden mechanizm — osoby biorące udział w głosowaniach są nagradzane za aktywność okresowymi zrzutami.